Trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang làm “dậy sóng” thế giới thời trang. AI được sử dụng từ quá trình sáng tạo, thiết kế, đến sản xuất, tiếp thị và dự báo xu hướng thời trang trên thế giới. 

Sự phát triển không ngừng của trí tuệ nhân tạo vừa là một cơ hội lớn, vừa là một thách thức không hề nhỏ cho các nhà thiết kế.

AI đã thâm nhập vào ngành thời trang như thế nào?

Hiện nay, thời trang kết hợp với trí tuệ nhân tạo đang thúc đẩy xu hướng tiêu dùng bền vững, giảm thiểu việc sản xuất thừa thãi hàng may mặc, qua đó góp phần bảo vệ môi trường. Chính vì vậy, các thương hiệu đang nắm bắt thời cơ để hoà nhập vào thế giới ảo, đồng thời tập trung vào trải nghiệm ảo sống động cùng các bộ sưu tập kỹ thuật số,…

Cuối năm 2022, Google và Zalando (Đức) tạo ra dự án Muze, sử dụng “machine learning” (tạm dịch: học máy) thực hiện đào tạo AI thành một mạng lưới thần kinh để hiểu màu sắc, kết cấu, sở thích phong cách và nhiều “thông số thẩm mỹ” từ nhiều báo cáo thời trang. Từ đó, AI sẽ tạo ra thiết kế dựa trên sở thích của từng khách hàng, phù hợp phong cách được cộng đồng công nhận. Hay như ở Amazon, AI và học máy có khả năng đánh giá xem một mặt hàng có “sành điệu”, hợp với xu hướng hay không. Ngoài ra, AI còn được dùng để tạo ra những mô hình 3D rất sinh động và thời thượng.

Năm 2023, sự xuất hiện của AI trong thời trang ngày càng nhiều và phát triển với tốc độ cấp số nhân. Ví dụ như “Harry Potter by Balenciaga”, Demon Flying Fox đã tạo ra một thế giới Harry Potter đầy màu sắc và có phong cách đặc trưng riêng, thể hiện cá tính từng nhân vật. Hay tuần lễ thời trang AI Metaverse vào 20 – 21/4/2023 tại New York do Spring Studios và Revolve Group bảo trợ. Có đến hơn 60% người tham dự sử dụng nền tảng Midjourney để tạo nên sản phẩm làm từ AI. Ví dụ như bộ sưu tập mang tên Haute Futur của nhà thiết kế Walé Oyerinde dựa trên khái niệm cao và thấp đã thu hút giới đạo mộ bằng các khối hình học, đường nét với chất liệu vải tương lai. Những kinh nghiệm tích lũy trong quá trình dệt vải đã khơi nguồn cho Oyerinde tạo ra “chất liệu vải dữ liệu” đầy sáng tạo.

Các tạp chí thời trang lớn có xu hướng đưa trí tuệ nhân tạo vào công đoạn sản xuất bìa tạp chí hay bộ ảnh thời trang. Trên trang bìa số tháng 3 “Roots” của tạp chí Vogue Singapore là hình đại diện AI Aadhya đang đeo Maang Tikka – món đồ trang sức Ấn Độ truyền thống là do AI tạo ra, được sản xuất từ công cụ Midjourney và Dall-E. Số tháng 3 của Vogue Brasil không chỉ có một mà là sáu trang bìa được tạo ra với sự cộng tác của nhiếp ảnh gia Zee Nunes sử dụng AI.

AI sẽ “lập trình” lại tương lai thời trang

Thứ nhất, Collection creation. AI có thể bảo mật bản quyền rất tốt. Các thuật toán của AI phân tích tập dữ liệu về quần áo của nhà thiết kế, sau đó sử dụng dữ liệu để xem sản phẩm nào bán chạy và không bán chạy trên thị trường, cuối cùng là đề xuất những mẫu sản phẩm hoàn toàn mới, bắt kịp thị hiếu khách hàng. Chẳng hạn như trang dữ liệu Heuritech hiện đang cung cấp một nền tảng AI phân tích hàng triệu hình ảnh để phát hiện màu sắc, đường cắt, hình dạng, … nhằm dự đoán một thiết kế có thể trở nên hợp thời như thế nào trước một năm. Dior đã sử dụng Heuritech để xác nhận trực giác của họ về xu hướng sắp tới.

Để hỗ trợ cho công cụ thiết kế, vào ngày 20/3, Adobe Firefly và Canva đã lần lượt tung ra công nghệ AI mới hỗ trợ chuyển văn bản thành video và thiết kế thương hiệu. Những lần ra mắt cụ thể này càng chứng minh tính hữu dụng của AI đối với việc tạo nội dung trực quan.

Thứ hai, Hyper-personalization. Siêu cá nhân hóa là chiến lược tận dụng AI để phân tích xu hướng hành vi của người tiêu dùng bao gồm mong muốn của khách hàng và dự định mua hàng của họ. Điển hình là triển khai các chatbot trên website hoặc ứng dụng trên thiết bị di động, vừa giúp các thương hiệu thời trang có thể dễ dàng thu thập thông tin vừa giúp khách hàng nhận được sự tư vấn kịp thời từ phía thương hiệu. Hiện nay, một số thương hiệu thời trang nổi tiếng đang sử dụng chatbot như Burberry, Tommy Hilfiger và Levi’s. Lợi ích của việc cá nhân hóa bao gồm giảm giá theo địa phương dựa trên các sản phẩm phổ biến trong khu vực. Kể từ khi mở rộng chương trình khách hàng thân thiết ở châu Âu vào năm ngoái, Levi Strauss & Co đã đạt 5 triệu thành viên trên toàn thế giới.

Thứ ba, Visual merchandising. Các công nghệ có sự can thiệp của AI như thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR) hiện đang giúp thu hẹp khoảng cách giữa trải nghiệm mua sắm trực tuyến và mua sắm tại cửa hàng. Với công nghệ VR, thương hiệu thời trang Tommy Hilfiger hiện có thể cho khách hàng thấy hình ảnh ảo của cửa hàng bán lẻ pop-up của mình. Ngoài ra, AI có thể tạo ra trải nghiệm ảo như thử ngay trang phục trong các bộ sưu tập nhờ ứng dụng trên điện thoại thông minh, điều này có thể giúp đỡ những người khuyết tật hoặc những người có thân hình đặc biệt.

Hơn nữa, nhờ vào phân tích cá nhân hoá của AI, các thương hiệu có thể mở các cửa hàng mới ở những nơi có nhu cầu cao nhất, tùy chỉnh theo sở thích của khách hàng tại từng địa phương. AI sẽ thúc đẩy các chương trình khuyến mãi bằng cách phân tích lượng hàng tồn kho, và sản phẩm nào có nhiều khả năng được hưởng lợi nhất khi được giảm giá.

Thứ tư, Fashion shows. Ngay cả các buổi trình diễn thời trang, vốn đã trải qua một số thay đổi, cũng sẽ thay đổi do AI. Gần đây, đội ngũ nghiên cứu của London College of Fashion cùng với Johannes Saam, một Nghệ sĩ sáng tạo và là Nhà sáng tạo công nghệ tại Framestore đã thử nghiệm một video AI mô phỏng buổi trình diễn mang tên “Meta Walk” để nâng cao bộ sưu tập thời trang truyền thống và lý tưởng hóa kỹ năng, tầm nhìn của một nhà thiết kế thời trang truyền thống. Video được ra mắt vào cuối tháng 3/2023 tại một buổi thuyết trình của GTC (Hội nghị AI toàn cầu quy tụ các nhà phát triển, kỹ sư, nhà nghiên cứu, nhà phát minh và chuyên gia CNTT).

Họ lấy hình ảnh từ các thương hiệu xa xỉ mà họ lấy cảm hứng, tạo ra một sàn Catwalk Meta với 100% người mẫu thời trang đều là sản phẩm kỹ thuật số và tạo ra những bộ trang phục chưa từng được tưởng tượng ra bởi bất kỳ nhà thiết kế nổi tiếng nào, và có cả hình ảnh của những người xem tại khán phòng.

Việc tạo ra các buổi trình diễn ảo sẽ giúp các nhà thiết kế có thể sáng tạo và thử nghiệm các phong cách khác nhau, tạo nên sàn runway ấn tượng nhất.

Thứ năm, Models. AI cũng đang được sử dụng trong ngành công nghiệp người mẫu để chọn người mẫu cho các buổi chụp hình và trình diễn trên sàn diễn. Bằng cách phân tích các đặc điểm khuôn mặt và số đo cơ thể, AI có thể chọn các người mẫu phù hợp với tầm nhìn và thương hiệu cụ thể của nhà thiết kế hoặc công ty.

Ngoài ra, giới thời trang đón nhận xu hướng người mẫu ảo. Trong tháng 3, Levi’s ra mắt người mẫu AI độc quyền, giữ vai trò thể hiện các thiết kế trên website của hãng. Hãng đồ jeans nổi tiếng toàn cầu đã hợp tác với LaLaLand.ai – studio chuyên tạo ra các mô hình AI cho hãng mốt Calvin Klein và Tommy Hilfiger – để tạo ra người mẫu này. Người mẫu ảo có thể tùy chỉnh mức độ và tần suất làm việc theo cách mà con người không thể làm được, không giới hạn thời gian, không gian làm việc, không bê bối đời tư, giúp giảm bớt lượng chất thải trong ngành thời trang, đặc biệt, các thương hiệu còn có thể cắt giảm chi phí lao động khi không cần thuê nhiếp ảnh gia, nhà tạo mẫu, chuyên gia trang điểm,…

Mặt trái của trí tuệ nhân tạo

Theo CNN, AI càng phát triển, những hình ảnh không có thật ngày càng lại trông giống thật hơn, dẫn tới lo ngại về đạo đức và sự phát triển của ngành thời trang.

Mạng xã hội gần đây lan truyền nhanh chóng một hình ảnh về Giáo hoàng Francis mặc áo phao dáng dài, thắt đai ở eo, khác biệt với trang phục truyền thống điển hình của ông. Hàng triệu người đã bị đánh lừa, đây là bức ảnh được tạo bằng Midjourney bởi Pablo Xavier – một công nhân xây dựng 31 tuổi ở Chicago. Trong lễ phục của Giáo hoàng, mỗi bộ quần áo đều mang ý nghĩa tôn giáo. Màu sắc trang phục được chọn sao cho phù hợp với các lễ kỷ niệm. Vì vậy, những hình ảnh giả mạo về trang phục của Giáo hoàng có thể gây ra sự xúc phạm, báo động hoặc thậm chí là mất lòng tin trong cộng đồng Công giáo.

Theo FashionUnited, AI sẽ nhanh chóng thay thế 30% khối lượng công việc được thực hiện bởi nhân sự ngành thời trang trong tương lai, cho phép nhân viên thực hiện các dự án nhanh hơn, tuy vậy, AI không thể thay thế được con người, cụ thể là các nhà thiết kế thời trang. 

Hiện tại, việc dùng trí tuệ nhân tạo vẫn đang còn rất nhiều hạn chế, nhiều người có thể làm giả các thiết kế, ảnh hưởng đến quyền sở hữu trí tuệ. Thời trang sẽ trở nên kém sáng tạo hơn nếu chỉ nhấn vào yếu tố nhu cầu của khách hàng. Trong khí đó, một phần quan trọng của thiết kế thời trang chính là khả năng tư duy sáng tạo, hình thành các ý tưởng độc đáo, mang tính cá nhân của nhà thiết kế. AI chỉ có thể đóng vai trò gợi ý, thiết kế dựa trên các dữ liệu có sẵn, còn những ý tưởng mới, họ có thể phân tích, sáng tạo ra những mẫu thiết kế thú vị, đột phá dựa trên sự phối hợp các loại màu sắc, họa tiết, cách cắt may,…

Đồng thời, khi thiết kế sản phẩm, khả năng tạo mẫu rất quan trọng. Nhà thiết kế sẽ tạo ra những mẫu thử để có thể cảm nhận rõ ràng nhất về sản phẩm, sau đó sửa lỗi và hoàn thiện sản phẩm tốt nhất.

Một khía cạnh rất quan trọng của thời trang đó chính là nhận thức sâu sắc về thẩm mỹ, phong cách và xu hướng thời trang đang biến chuyển rất nhanh trên thị trường. Mặc dù AI có khả năng phán đoán xu hướng và nắm bắt hành vi mua sắm. Tuy nhiên, con người vẫn có một độ nhạy nhất định trong việc cảm nhận các giá trị thẩm mỹ. Chính đôi bàn tay của họ sẽ tạo ra những sản phẩm không chỉ đẹp về hình thức, mà còn mang rất nhiều giá trị khác nhau, đặc biệt là giá trị văn hoá. Vì thời trang không chỉ là những bộ váy áo được diện lên người, nó còn là niềm đam mê và tình yêu mà từng nhà thiết kế gửi gắm vào từng bộ trang phục mà mình tạo nên.

Do đó, các chuyên gia vẫn ủng hộ những thử nghiệm mới với trí tuệ nhân tạo. Quan trọng là không nên quá lạm dụng AI, tránh để nó thống trị ngành công nghiệp thời trang. 

Theo: Lyn